Dấu ngoặc kép, ngữ văn 8

[Văn Học]

Tuần 14, Tiết 53 - TV:

DẤU NGOẶC KÉP​

I. MỤC TIÊU BÀI HỌC:

1. Kiến thức: Học sinh nắm đợc công dụng của dấu ngoặc kép, phân biệt đợc với dấu ngoặc đơn.

2. Kĩ năng: Sử dụng đúng chức năng của dấu ngoặc kép khi tạo lập văn bản.

- Sử dụng phối hợp dấu ngoặc kép với các dấu khác

- Sửa lỗi về dấu ngoặc kép.

3. Thái độ: Có ý thức sử dụng hiệu quả dấu ngoặc kép.

4. Năng lực: Giải quyết vấn đế, tư duy sáng tạo, sử dụng Tiếng Việt

II. CHUẨN BỊ:

- GV: Soạn bài, chuẩn bị một số ví dụ sử dụng dấu ngoặc kép để tham khảo.

- HS: Đọc trớc bài trong Sgk.

III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC

1. ổn định tổ chức lớp.

Lớp​	Sĩ số​	Ngày giảng​	Điều chỉnh​
8A1​	43	/11/2018​	​
8A2​	42	/11/2018​	​
8A3​	42	/11/2018​	​

2. Kiểm tra kiến thức cũ: 5’

? Nêu công dụng của dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. Chữa bài tập.

3. Bài mới:

Hoạt động 1 - Thời gian: 2p

GV: Đưa một ví dụ có sử dụng dấu ngoặc kép

? Dấu trên là loại dấu nào? Công dụng?

Giới thiệu bài :

Trong ngôn ngữ của chúng ta, ngoài hệ thống các thanh, còn có 1 hệ thống các dấu. Giờ học trớc các em đã đợc tìm hiểu về dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm. Giờ học hôm nay các em sẽ đợc tìm hiểu về dấu ngoặc kép.

* Hoạt động 2: Hình thành kiến thức. Thời gian:28phút​

Hoạt động của GV ​	H.động của HS ​	ND bài học​
* Gọi Học sinh đọc. ? Dấu 2 chấm trong VD a được dùng để làm gì? - Báo hiệu sự xuất hiện lời dẫn trực tiếp ?Vậy câu :chinh phục....khó hơn” là lời của ai nói? -Thánh Găng- đi ? Dấu ngoặc kép trong những đoạn trích sau đây dùng để làm gì - Dùng để đánh dấu. A, Lời dẫn trực tiếp (1 câu nói của Găng - đi ). B, Từ ngữ hiểu theo nghĩa đặc biệt, nghĩa đợc hình thành trên cơ sở phơng thức ẩn dụ. Dùng từ ngữ "dải lụa" để chỉ chiếc cầu ( nhấn mạnh ). C, Từ ngữ có hàm ý mỉa mai. D, Đánh dấu tên của các vở kịch. ? Từ “dải lụa” trong VD b để chỉ sự vật nào?nó được hiểu theo nghĩa thông thờng hay nghĩa đặc biệt? ?Nghĩa đặc biệt ấy đợc dựa trên phép tu từ nào? - ẩn dụ: so sánh ngầm (dải lụa là chiếc cầu, chiếc cầu nh một dải lụa) ?Vậy dấu ngoặc kép sử dụng trong ví dụ b với mục đích gì? ?VD c :hai từ “văn minh”, “khai hoá”có nghĩa ntn? - văn minh: có nền văn hóa, vật chất, tinh thần của một nền văn hoá phát triển cao - Khai hoá: mở mang văn hóa cho một dân tộc lạc hậu ?Vậy 2 từ trên trong đoạn văn trên được hiểu theo nghĩa ntn? -là từ dùng để tô vẽ, bao biện cho những chiêu bài của CN thực dân. -Hàm ý mỉa mai chính sách của thực dân Pháp trên đất nước Việt Nam một thế kỷ qua, thực chất là vơ vét bóc lột, đàn áp ? Vậy dấu ngoặc kép trong VD c dùng với t/d gì? ?VD d, dấu ngoặc kép dùng để làm gì? GV: khi viết tên tác phẩm,tờ báo, tập san đều đặt dấu ngoặc kép. Còn trong văn bản in, các tên văn bản có thể in nghiêng, in đậm hoặc gạch chân Trong văn bản viết tay thì dùng dấu ngoặc kép để đánh dấu, là một quy định tiện lợi và phổ biến ? Qua các VD trên, em hãy nêu những tác dụng của dấu ngoặc kép? ? Có thể thay dấu ngoặc kép bằng dấu ( ) hoặc bỏ các dấu ngoặc kép trong các VD trên đợc không? Vì sao? ?hs lấy VD cho các tác dụng của dấu ngoặc kép?	Đọc ví dụ Xác định Phát hiện Xác định Phát hiện Phân tích Xác định Phân tích Xác định Xác định Khái quát Thảo luận cặp đôi (2p) Lấy ví dụ	I-Công dụng 1.Ví dụ *Nhận xét: a-Đánh dấu lời dẫn trực tiếp b-Đánh dấu từ ngữ đợc hiểu theo nghĩa đặc biệt c - Đánh dấu từ ngữ có hàm ý mỉa mai d- Đánh dấu tên t/p, vở kịch 2-Ghi nhớ
* Hoạt động 3: Luyện tập​ - Thời gian:12 phút
Giáo viên đa đoạn văn H. Thêm dấu ngoặc kép vào những chỗ cần thiết cho đúng chính tả ? -Tục ngữ có câu: " Ngời ta là hoa của đất " những thực ra ngời ta còn là "hoa của biển nữa." Sự sống của con ngời đã làm cho mặt đất trở nên xanh tơi đa dạng, phong phú biết chừng nào . Hãy thử hình dung 1 hoang mạc hay 1 hành tinh nào đó cha có sự sống của con ngời... Có 1 ngời thuỷ thủ hát rằng:" Trên trời những cánh hải âu, dới nớc những đàn cá tung tăng..." * BT 1: SGK A, Câu nói giả định đợc dẫn trực tiếp. B, Mỉa mai. C, Lời dẫn trực tiếp. D, Mỉa mai , châm biếm. E, Dẫn trực tiếp bằng hai câu thơ. *BT 2: a. Đặt dấu hai chấm sau “cời bảo” đánh dấu báo trớc lời đối thoại. - Dấu ngoặc kép ở “cá tơi” và “tơi” đánh dấu từ ngữ đợc nhấn mạnh. b. Đặt dấu hai cấm sau “chú Tiến Lê” đánh dấu lời dẫn trực tiếp. - Đặt dấu ngoặc kép cho phần còn lại “Cháu hãy vẽ cái gì thân thuộc nhất với cháu” để đánh dấu cho lời dẫn trực tiếp. c. Đặt dấu hai chấm sau “Bảo hắn … một sào …” đánh dấu báo trớc lời dẫn trực tiếp. * BT 3: - Dùng dấu hai chấm và dấu ngoặc kép để đánh dấu lời dẫn trực tiếp, dẫn nguyên văn lời của Chủ Tịch Hồ Chí Minh. - Lời dẫn gián tiếp (chỉ lấy ý cơ bản) nên không phải dùng dấu ngoặc kép.	Theo dõi Làm bài tập Làm bài tập Làm bài tập Thảo luận cặp đôi (2p) ​	II. Luyện tập. 1. bài tập nhanh 2. bài tập 1. Giải thích công dụng của dấu ngoặc kép 3. bài tập 2. 4. bài tập 3.

* Hoạt động 4: vận dụng​ - Thời gian: 4p ? viết 1 đoạn văn thuyết minh có dùng dấu ngoặc đơn, dấu ngoặc kép? ? Viết đoạn văn ngắn: 4 - 6 câu giới thiệu về một tác giả; một nhà văn; một nhà thơ của Thái Nguyên mà em biết trong đó có dùng dấu ngoặc đơn, dấu ngoặc kép - Giáo viên hướng dẫn - HS: Hoàn thiện và trình bày

* Hoạt động 5: tìm tòi, sáng tạo​ - Thời gian: 1p ? Tìm những trường hợp sử dụng dấu ngoặc đơn, dấu hai chấm và dấu ngoặc kép trong một bài học ở sách giáo khoa Ngữ văn 8 tập 1 và giải thích công dụng của chúng? HS: Về nhà hoàn thiện Học bài và làm bài tập 4, 5. Chuẩn bị ôn tập kiểm tra tiếng Việt 1 tiết

Rút kinh nghiệm:.................................................................................................