Chương trình địa phương: Thơ về nhà mình, ngữ văn 8

[Văn Học]

Chương trình địa phương:

THƠ VỀ NHÀ MÌNH

(Nguyễn Thúy Quỳnh)​

I. MỤC TIÊU BÀI HỌC

1. Kiến thức

- Hs hiểu được giọng thơ đẹp,đầy trí tuệ,thấy được lòng nhân ái đầy tình thương yêu với cuộc sống và con người.Từ đó hình thành tình cảm gia đình sâu sắc

2. Kỹ năng: HS biết đọc - hiểu một văn bản trữ tình. Vận dụng kiến thức văn bản trữ tình để phân tích tác phẩm

3. Thái độ: Thái độ yêu thương trân trọng con người

4.Năng lực: giải quyết vấn đề, tư duy sáng tạo, giao tiếp, thưởng thức văn học.

II. CHUẨN BỊ.

1. Giáo viên: - Tìm hiểu kỹ văn bản, tư liệu về tác giả Thuý Quỳnh, soạn bài

- Hướng dẫn HS chuẩn bị bài

2. Học sinh: - Soạn bài theo định hướng của GV và SGK

- Chuẩn bị đầy đủ SGK và vở ghi vở soạn .

III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY- HỌC:

1. ổn định tổ chức.

Lớp​	Sĩ số​	Ngày giảng​	Điều chỉnh​
8A1​	43	/11/2018​	​
8A2​	42	/11/2018​	​
8A3​	42	/11/2018​	​

2. Kiểm tra kiếm thức cũ :

? Tác hại của thuốc lá? Thông điệp từ văn bản “Ôn dịch thuốc lá”?

3. Bài mới :

* Hoạt động 1: Khởi động: Thời gian: 1 phút​

? Kể tên các nhà văn nhà thơ địa phương mà em biết?

GV giới thiệu: Trong các nhà thơ nữ ở Thái Nguyên, Nguyễn Thuý Quỳnh nổi bật lên với một hồn thơ đẹp, giàu chất trí tuệ. Thơ chị là một tiếng hát thẳm sâu từ một trái tim nhân hậu, gìu yêu thương đối với cuộc sống và con người. Trong đó có những bài thơ viết về gia đình, viết cho con là những bài thơ xúc động nhất. Bài thơ: "Thơ về nhà mình" của chị là một bài thơ như thế.

*Hoạt động 2: Hình thành kiến thức. Thời gian: 35 phút​

HĐ của GV (Giao nhiệm vụ)​

HĐ của HS ​

Nội dung​

? Nêu vài nét về về tác giả? - SGK ?Văn bản được rút từ tập thơ nào? - -“Thơ về nhà mình”rút từ tập “Mưa mùa đông”là 1 tác phẩm tiêu biểu viết về đề tài về tình cảm g/đình - Vũ Nho có viết về chị: "Những ấn tượng về thơ chị không phải chỉ là cảnh sắc thiên nhiên mà chủ yếu là một tâm hồn, một con người say đắm, mạnh mẽ, quyết liệt mà đôn hậu" GV: hướng dẫn hs đọc:giọng nhẹ nhàng, tình cảm. GV đọc, gọi 2 hs đọc lại bài thơ ? Bài thơ được viết bằng thể thơ nào? - tự do (6 chữ)- thể thơ thường mang tính tự sự. Bài thơ như một câu chuyện tâm tình riêng của nhà thơ. ?Bài thơ có mạch cảm xúc ntn?	Trình bày Trình bày Lắng nghe Đọc diễn cảm Xác định Xác định	I-Tìm hiểu chung 1.Tác giả -Thuý Quỳnh (1968) là nhà thơ nữ ở Thái Nguyên 2.Tác phẩm - “Thơ về nhà mình”rút từ tập “Mưa mùa đông” - Thể thơ: tự do(6 chữ) - Mạch cảm xúc: theo chiều tăng tiến dần tuy nghèo về vật chất nhưng giàu có về tinh thần.
* Khổ1 ? mở đầu bài thơ nhà thơ đã kể về nhà mình ntn? - nhà chật, thứ gì cũng nhỏ ? Em hiểu ntn về hoàn cảnh ấy? - nghèo của cải ? Trong hoàn cảnh nghèo ấy nhà thơ đã đối diện với hiện thực ntn? - giá rét đỡ lo, tiếng cười to ? trong khổ thơ thứ nhất tác giả đã s/dụng biện pháp nghệ thuật gì? - khoa trương: nhà chật- mùa đông giá rét đỡ lo - tương phản; đồ đạc nhỏ- tiếng cười to - điệp cụm từ: nhà mình -> cách nói giản dị, tình cmr, gắn bó yêu thương ngôi nhà của mình ?Qua đó em hiểu gì về tâm sự của nhà thơ ở khổ đầu?-> GV bình: ( Tài liệu) * Khổ 2 ? ở khổ này nhà thơ lại kể thêm những gì về nhà mình? - tiền rỗng túi, nợ, vay ? Em hiểu gì về hoàn cảnh của nhà thơ lúc bấy giờ? - thiếu thốn, nghèo tiền bạc ?nhưng 2 câu sau nhà thơ lại khẳng định điều gì? - " Lòng tốt bao người đem tặng Làm của .. .con" ? Em hiểu phải là người ntn thì mới có được: 'Lòng tốt bao người đem tặng "? - phải sống có quan hệ tốt đẹp, nhân hậu với mọi người - Những người xung quanh sống rất tốt với nhà thơ và ngựơc lại. ? Và theo nhà thơ điều quý giá nhất để đời cho con đó là gì? - Những mối quan hệ tốt đẹp bằng lòng tốt, lòng nhân hậu, tình thương yêu con người chứ không phải là tiền của, bạc vàng. ? Qua khổ thơ em hiểu thêm điều gì về cuộc sông gia đình nhà thơ?-> GV bình (Tài liệu) * Khổ 3 ? Em có nhận xét gì về giọng điệu của khổ thơ - C1: Trầm lắng - C2,3,4: Sôi nổi ? Qua câu 1 với giọng thơ trầm buồn em hiểu thêm điều gì về cuộc sống của nhà thơ - hoàn cảnh éo le, trắc trở ? và niềm vui của nhà thơ hướng vào ai? - các con- là cả nguồn vui... mặt trời ? trong khổ thơ tác giả sử dụng nghệ thuật gì? - So sánh: + Nhà mình- vũ trụ bé nhỏ + các con- mặt trời (2 con thân yêu là hai mặt trời trong gia đình) ? Hình ảnh hai mặt trời trong khổ thơ có ý nghĩa gì? - 2 mặt trời hạnh phúc làm bừng sáng cả gian nhà, xua tan những u buồn của gia đình-> Nhà thơ rất tự hào về hai con của mình: con gái lớn học đại hoc, con trai nhỏ đang học lớp 9 cả hai đều rất chăm ngoan, học giỏi, hiếu thảo ? Khổ thơ thứ 3 giúp em hiểu gì về cuộc sống và tình cảm của nhà thơ đối với những đứa con của mình?-> GV bình (Tài liệu) * Khổ 4- ? Khổ thơ vẫn tiếp tục câu chuyện gì? - Chuyện về nhà mình ? vẫn là lời tâm sự về nhà mình nhưng ở khổ cuối này có gì khác biệt so với những khổ trên? - cái gì cũng khuyết- niềm hy vọng tròn đầy ? Nghệ thuật nổi bật được sử dụng trong khổ này thơ là gì? ý nghĩa của nghệ thuật đó? - tương phản - cái gì cũng khuyết - niềm hy vọng tròn đầy-> Nhấn mạnh, đúc kết một lời chiêm nghiệm> cuộc sống có thể thiếu thốn về vật chất, tinh thần nhưng ta sống không thể thiếu niềm tin và hy vọng.niềm tin và hy vọng ? Em hiểu hy vọng ở đây có nghĩa là gì? - Nhà thơ lấy nguồn cảm hứng trong câu chuyện hạt hy vọng trong thần thoại Hy Lạp ? Trong niềm hy vọng ấy chị đã tâm sự gì với con? - mẹ cha dù ... trắng tay ? tại sao cha mẹ dù mất con lại không trắng tay? - con không bao giờ trắng tay vì đã có - Những mối quan hệ tốt đẹp bằng lòng tốt, lòng nhân hậu, tình thương yêu con người, có niềm tin và hy vọng chứ không phải là tiền của, bạc vàng, là của để đời cho con. ? Nhà thơ muốn nhắn nhử điều gì ở khổ thơ cuối này?-> GV bình: (Tài liệu) * GV giúp hs tổng kết lại nghệ thuật, nội dung ? Nêu những nét nghệ thuật nổi bật trong văn bản? - tương phản, so sánh, điệp ngữ ? Qua những biện pháp nghệ ấy nhà thơ muốn gửi gắm những điều gì với người đọc? - Hạnh phúc không phụ thuộc vào sự giàu có về vật chất mà chủ yếu là những giá trị tinh thần - Lòng tốt là thứ của cải để dành cho con lâu bền nhất - Cha mẹ là người luôn thương yêu con cái vô hạn.	Đọc khổ 1 Phát hiện Đánh giá Phát hiện Phát hiện Nhận xét Đọc khổ 2 Phát hiện Đánh giá Phát hiện Đánh giá Phát hiện Khái quát Đọc khổ 3 Nhận xét Đánh giá Phát hiện Phát hiện Khái quát Đánh giá Đọc khổ 4 Phát hiện Phát hiện Phân tích Phân tích Phát hiện Phân tích chốt Trình bày Trình bày Đọc ghi nhớ	II-Đọc hiểu văn bản 1. Khổ 1 - Gia đình tuy nghèo về của cải nhưng sống vui vẻ, hạnh phúc. 2. Khổ 2 - Gia đình tuy nghèo tiền bạc nhưng sống nhân hậu. 3. Khổ 3 - Tuy gia đình nghèo niềm vui nhưng các con là niềm hạnh phúc lớn lao. 4. Khổ 4 - Trong khó khăn, gian khổ phải luôn có niềm tin và hy vọng. III. Tổng kết 1. Hình thức trình bày 2. Nội dung * Ghi nhớ(SGK)

*Hoạt động 3: luyện tập Thời gian: 4 phút​

? Sau khi học xong bài thơ em hiểu được những điều gì về Thúy Quỳnh - một nhà thơ nữ của TN? HS: phát biểu ý kiến cá nhân GV: Bổ sung, nhấn mạnh	Hs tự bộc lộ	III. luyÖn tËp
* Hoạt động 4: Vận dụng​ - Thời gian: 4 phút ? Học xong bài thơ, em thích nhất là khổ thơ nào? vì sao em thích? HS: tự bộc lộ ý kiến cá nhân GV: Bổ sung, nhấn mạnh

IV. Rút kinh nghiệm

............................................................................................................................