Bài 33: MỘT SỐ HÌNH THỨC CHỦ YẾU CỦA TỔ CHỨC LÃNH THỔ
CÔNG NGHIỆP
CÔNG NGHIỆP
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
- Phân biệt được một số hình thức chủ yếu của tổ chức lãnh thổ công nghiệp (TCLTCN)
- Thấy được sự phát triển từ thấp lên cao của các hình thức này
2. Kĩ năng:
- Nhận diện được những đặc điểm chính của TCLTCN
3. Thái độ:
- Biết được các hình thức TCLTCN ở Việt Nam và địa phương
- Ủng hộ và có những đóng góp tích cực trong các hình thức TCLTCN cụ thể ở địa phương (điểm công nghiệp, khu công nghiệp, khu chế xuất...)
4. Định hướng các năng lực được hình thành:
- Năng lực giải quyết vấn đề; năng lực hợp tác; năng lực ứng dụng CNTT.
- Năng lực tư duy tổng hợp theo lãnh thổ; sử dụng sơ đồ.
II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
1. Đối với giáo viên:
- Sơ đồ các hình thức TCLTCN, SGK, SGV, bài soạn, chuẩn kiến thức kĩ năng, tài liệu tham khảo, bảng phụ,...
2. Đối với học sinh:
- SGK, vở ghi
III. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
1. Ổn định lớp
2. Các hoạt động học tập
Hoạt động 1: Đặt vấn đề
a) GV yêu cầu HS thảo luận và trả lời câu hỏi: Trên Thế giới hiện nay có những hình thức TCLTCN nào? Mỗi hình thức TCLTCN có đặc điểm ra sao?
b) HS thực hiện và ghi ra giấy nháp, chuẩn bị để báo cáo trước lớp.
c) GV gọi 01 HS báo cáo, các HS khác trao đổi và bổ sung thêm.
d) GV sử dụng nội dung HS trả lời để tạo ra tình huống có vấn đề và dắt dẫn vào nội dung bài học
Hoạt động 2: Tìm hiểu Vai trò của tổ chức lãnh thổ công nghiệp :
1. Mục tiêu
- Trình bày được vai trò của TCLTCN
- Phân tích được vai trò của TCLTCN đối với các nước đang phát triển (trong đó có Việt Nam).
2. Phương thức
Đàm thoại - gợi mở
3. Tổ chức hoạt động
Hoạt động của giáo viên và học sinh | Nội dung chính |
| a) GV giao nhiệm vụ cho HS: Đọc nội dung Sgk trang 131 (mục I), trả lời các câu hỏi gợi ý về vai trò của các hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp: - Nhằm mục đích gì ? - Có ý nghĩa gì trong giai đoạn hiện nay? HS thực hiện cá nhân. b) HS thực hiện và chuẩn bị báo cáo GV. Cùng thời gian, GV gọi 02 HS lên bảng ghi kết quả thực hiện trên bảng, các HS khác làm vào vở ghi bài. c) GV tổ chức cho HS báo cáo kết quả bằng cách các HS nhận xét và bổ sung kết quả của 02 HS ghi trên bảng. d) GV nhận xét và chuẩn hóa kiến thức, khắc sâu vai trò của TCLTCN. | I/ Vai trò của tổ chức lãnh thổ công nghiệp : - Sử dụng hợp lí nguồn tài nguyên thiên nhiên, vật chất và lao động - Đối với các nước đang phát triển (trong đó có Việt Nam): Góp phần thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. |
Hoạt động 3: Tìm hiểu Một số hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp
1. Mục tiêu
- Phân biệt được một số hình thức chủ yếu của tổ chức lãnh thổ công nghiệp (TCLTCN)
- Thấy được sự phát triển từ thấp lên cao của các hình thức này
2. Phương thức
- Thảo luận nhóm
- Đàm thoại - gợi mở
- Sử dụng sơ đồ
3. Tổ chức hoạt động
Hoạt động của giáo viên và học sinh | Nội dung chính |
| a) GV giao nhiệm vụ cho HS: Đọc nội dung Sgk trang 131, phân tích sơ đồ hình 33, trả lời các câu hỏi sau: - Khái niệm? - Đặc điểm? - Quy mô? - Liên hệ với VN? Cho ví dụ. Nhóm 1: Tìm hiểu về “Điểm công nghiệp” Nhóm 2: Tìm hiểu về “Khu công nghiệp tập trung” Nhóm 3: Tìm hiểu về “Trung tâm công nghiệp” Nhóm 4: Tìm hiểu về “Vùng công nghiệp” Học sinh thực hiện theo nhóm, thời gian 10 phút. GV có thể giải thích và hướng dẫn thêm, nếu thấy cần thiết. b) HS thực hiện nhiệm vụ: HS thực hiện cá nhân, sau đó trao đổi nhóm và chuẩn bị báo cáo GV, trao đổi với cả lớp về kết quả thực hiện. Trong quá trình thực hiện GV quan sát và điều chỉnh nhiệm vụ học tập cho phù hợp với đối tượng HS. c) GV tổ chức cho HS báo cáo kết quả và thảo luận chung cả lớp. Gọi một nhóm đại diện báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ; các HS khác lắng nghe và bổ sung, thảo luận thêm. d) GV chốt kiến thức; nhận xét đánh giá kết quả thực hiện của HS. | II/ Một số hình thức tổ chức lãnh thổ công nghiệp : 1/ Điểm công nghiệp : - Là hình thức tổ chức đơn giản nhất - Gồm 1 hoặc 2, 3 xí nghiệp phân bố gần nguồn nguyên nhiên liệu - Có thể không có mối liên hệ giữa các xí nghiệp - Mỗi xí nghiệp có sự phân công lao động hoàn chỉnh và độc lập 2/ Khu công nghiệp tập trung: Là không gian sản xuất công nghiệp có giới hạn nhất định, có kết câu hạ tầng hoàn chỉnh có khả năng canh tranh thị trường trên thế giới. - Không có dân cư sinh sống, có vị trí địa lý thuận lợi - Tập trung nhiều xí nghiệp công nghiệp, tính hợp tác trong sản xuất cao - Có chế độ ưu đãi riêng - Chi phí sản xuất thấp - Dịch vụ trọn gói - Quy mô lớn VN đến tháng 7/2002 có 68 khu công nghiệp và 4 khu chế xuất Tân Thuận, Linh Trung 1, Linh trung 2 ,Đà Nẵng, có 1 khu công nghệ cao (Hoà Lạc ) 3/ Trung tâm công nghiệp: - Là hình thức tổ chức công nghiệp ở trình độ cao, gắn liền với đô thị vừa và lớn - Gồm nhiều xí nghiệp lớn, có thể xí nghiệp liên hợp, thể hiện tính chuyên môn hoá cao (trung tâm công nghiệp TPHCM, Hà Nội, Hải Phòng .. ) 4/ Vùng công nghiệp: Là hình thức tổ chức cao nhất của sản xuất công nghiệp Gồm: - Vùng công nghiệp ngành: là tập hợp về lãnh thổ các xí nghiệp cùng loại - Vùng công nghiệp tổng hợp: gồm nhiều xí nghiệp, cụm công nghiệp, khu công nghiệp, trung tâm công nghiệp có mối quan hệ với nhau. - Có mối tương đồng về điều kiện - Có một vài ngành sản xuất chuyên môn hoá (Lo ren – Pháp, Rhua - Đức) |
Hoạt động 4. Luyện tập
1. Mục tiêu
Nhằm củng cố lại kiến thức đã học; rèn luyện kĩ năng bài học góp phần hình thành cho HS
2. Phương thức:
Hoạt động cá nhân
3. Tổ chức hoạt động
a) GV giao nhiệm vụ cho HS:
Phân biệt sự khác nhau giữa các hình thức TCLTCN
b) HS thực hiện nhiệm vụ tại lớp. Trường hợp hết thời gian GV hướng dẫn HS học ở nhà.
c) GV kiểm tra kết quả thực hiện của HS. Điều chỉnh kịp thời những vướng mắc của HS trong quá trình thực hiện.
Hoạt động 5. Vận dụng
1. Mục tiêu:
- Giúp HS vận dụng hoặc liên hệ kiến thức đã học được vào một vấn đề cụ thể của một số hình thức TCLTCN ở Việt Nam.
2. Nội dung:
GV hướng dẫn HS tự đặt vấn đề để liên hệ hoặc vận dụng.
Trường hợp HS không tìm được vấn đề để liên hệ hoặc vận dụng, GV có thể yêu cầu HS chọn 1 trong hai nhiệm vụ sau:
- Tìm hiểu về hình thức TCLTCN ở địa phương.
- Nhận xét về hình thức TCLTCN ở địa phương.
3. Đánh giá: GV khuyến khích, động viên các HS làm bài và nhận xét sản phẩm của HS.
