Luyện tập sử dụng một số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh, ngữ văn 9

[Văn Học]

Tuần 1 - Tiết 5:

LUYỆN TẬP SỬ DỤNG MỘT SỐ BIỆN PHÁP NGHỆ THUẬT

TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH​

I. MỤC TIÊU BÀI HỌC

1. Kiến thức

- Học sinh biết vận dụng một số biện pháp nghệ thuật vào văn bản thuyết minh.

- Cách làm bài thuyết minh về một thứ đồ dùng( Cái quạt, cái bút, cái kéo).

- Tác dụng của một số BP nghệ thuật trong VB thuyết minh.

2. Kỹ năng

- Xác định yêu cầu của đề bài thuyết minh về một thứ đồ dùng cụ thể.

- Lập dàn ý chi tiết và viết phần Mở bài cho bài văn thuyết minh (có sử dụng một số BPNT) về một đồ dùng.

3. Thái độ

- Giáo dục cho học sinh ý thức tự giác, năng lực sáng tạo.

4. Năng lực

- Năng lực giải quyết vấn đề, sáng tạo, tự học, hợp tác, sử dụng ngôn ngữ

II. CHUẨN BỊ

1. Giáo viên

- Nghiên cứu tài liệu, chuẩn bị KHDH, MC, bảng phụ, bút dạ...

2. Học sinh

- Chuẩn bị một bài TM hoàn chỉnh để tiết học sau lên trình bày theo 3 nhóm như sau:

+ Nhóm 1 (Tổ 1): Thuyết minh về chiếc bút bi

+ Nhóm 2 (Tổ 2): Thuyết minh về chiếc cặp sách

+ Nhóm 1 (Tổ 1): Thuyết minh về chiếc nón lá Việt Nam

Yêu cầu: Lập dàn ý

Viết bài hoàn chỉnh có sử dụng bpnt: Tự thuật, so sánh, nhân hóa, .... Cuối giờ tất cả nộp lại bài viết đã CHUẨN BỊ

Đọc trước văn bản “Họ nhà kim” trong SGK để thực hành tìm hiểu trên lớp.

III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC

Tổ chức (1’)

Lớp​	Sĩ số​	Ngày giảng​	Điều chỉnh​
9A1​	42	26/8/2019
9A2​	42	26/8/2019
9A3​	42	24/8/2019

2. Kiểm tra kiến thức cũ (1’): Đưa ra một bài tập ngắn trên MC để kiểm tra kiến thức lí thuyết của HS ở tiết 4.

3. Bài mới

Hoạt động của thầy​	HĐ của trò​	Nội dung bài học​
Hoạt động 1: Khởi động (2 phút) GV cho HS quan sát một số hình ảnh về chiếc cặp sách, bút bi và chiếc nón lá VN để tạo tâm thế thoải mài cho các em khi bước vào giờ thực hành....	Hoạt động chung
Hoạt động 2: Hình thành kiến thức mới (20’)​
Tổ chức cho học sinh tìm hiểu một văn bản trong SGK về bố cục, xây dựng ý và sử dụng BP nghệ thuật khi TM * GV cho h/s đọc kỹ VB trong SGK hướng đãn tìm hiểu VB: ? Vấn đề TM là gì? ? Nhận xét về đối tượng TM? ? Mục đích của VB? ? Nội dung của văn bản? * GV cho HS lập dàn ý cho bài văn: - Đoạn 1-> - Đoạn 2-> - Đoạn 3-> - Đoạn 4-> * Gọi h/s đọc. - Cho h/s thảo luận tìm ra những biện pháp nghệ thuật trong bài. ? VB này sinh động hấp dẫn nhờ những biện pháp nghệ thuật nào? Tự thuật ( Cây kim tự kể về mình và họ hàng của nó, dùng Nhân hóa…)	Đọc Trả lời Thảo luận nhóm Trình bày QS và ghi chép	I. TÌM HIỂU VĂN BẢN “Họ nhà kim” 1. Tìm hiểu đề - Vấn đề thuyết minh: Họ nhà Kim. - Vấn đề cụ thể, gần gũi dễ hiểu. - T/chất thuyết minh của VB: cung cấp cho người đọc những tri thức k/quan về những chiếc kim. - T/chất ấy thể hiện ở: Cấu tạo, đặc điểm công dụng, vai trò trong cuộc sống. 2. Lập dàn ý a. Mở bài - Giới thiệu về chiếc Kim từ “Trong các dụng cụ ....., mới xong” b. Thân bài - Xuất xứ (lịch sử ra đời) - G/thiệu về từng loại kim và công dụng. - Giới thiệu về kim châm cứu. - G/thiệu về kim tiêm. c. Kết bài Tầm quan trọng của chúng trong cuộc sống.
Hoạt động 3: Luyện tập (15 phút)​
Tổ chức cho học sinh thực hành viết bài hoàn chỉnh về TM một đồ vật có sử dụng BPNT *GV cho các nhóm xem lại bài viết đã chuẩn bị trong 3’. Các nhóm cử đại diện lên trình bày. Cho các nhóm nhận xét lẫn nhau về dàn ý, bài viết (bố cục, trình bày các ý, chỉ ra biện pháp NT đã sử dụng…) GV nhận xét và cho điểm. * GV cho HS đọc bài viết hoàn chỉnh TM về chiếc nón lá do GV ST trên MC: ? Nhận xét về bố cục, các ý được trình bày? ? Chỉ ra biện pháp NT và nêu tác dụng? ? Em học tập được gì từ bài viết đó?	Trao đổi trong nhóm Đại diện trình bày Nghe Trả lời Trả lời	II. THỰC HÀNH VIẾT VĂN BẢN THUYẾT MINH CÓ SỬ DỤNG BIỆN PHÁP NT 1. Các nhóm trình bày bài viết đã chuẩn bị ở nhà Tham khảo một bài viết sưu tầm
Hoạt động 4: Vận dụng (Về nhà )​
Lập dàn ý và viết bài hoàn chỉnh cho đề bài sau: Thuyết minh về cây tre VN.	HĐ cá nhân
Hoạt động 5: Tìm tòi, mở rộng (HS thực hiện ở nhà)​
Viết bài văn thuyết minh dùng yếu tố tự thuật để giới thiệu về 1 danh lam thắng cảnh ở quê hương em. Đọc văn bản “ Đấu tranh cho 1 thế giới hòa bình” và tìm hiểu các vấn đề sau: + Nhà văn Mác-két + Xuất xứ, bố cục, nội dung, PTBĐ của văn bản + Trả lời câu hỏi 1,2,3 trong SGK/20 Tìm hiểu về tình hình chiến tranh và vũ khí hạt nhân trên thế giới hiện nay bằng ST tranh ảnh hoặc các tư liệu viết....

RÚT KINH NGHIỆM
……………………………………………………………………………………
...............................................................................................................................