Tiết 6 Bài 5: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CỦA CHÂU LỤC VÀ KHU VỰC
Tiết 2: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CỦA MĨ LA TINH
Tiết 2: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CỦA MĨ LA TINH
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1. Kiến thức
- Biết Mĩ la tinh có điều kiện tự nhiên thuận lợi cho phát triển KT, song nguồn tài nguyên thiên nhiên được khai thác lại chỉ phục vụ cho thiểu số dân, gây tình trạng không công bằng, mức sống chênh lệch lớn với một bộ phận không nhỏ dân cư sống dưới mức nghèo khổ
- Phân tích được tình trạng phát triển thiếu ổn định của nền kinh tế các nước Mĩ la tinh, khó khăn do nợ, phụ thuộc nước ngoài và những cố gắng để vượt qua khó khăn của các nước này.
2. Kĩ năng
- Phân tích bản đồ, bảng số liệu và thông tin để nhận biết các vấn đề của Mĩ la tinh
3. Thái độ
- Tán thành với những biện pháp mà các quốc gia Mĩ la tinh đang cố gắng thực hiện để vượt qua khó khăn trong giải quyết các vấn đề kinh tế xã hội
II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
1. Chuẩn bị của giáo viên
Bản đồ tự nhiên châu Mĩ
Bản đồ kinh tế chung Mĩ la tinh
Hình 5.4 trong sgk
2. Chuẩn bị của học sinh
SGK, vở, bút
III. CÁCH THỨC TIẾN HÀNH
- Tổ chức thảo luận nhóm, đàm thoại gợi mở.
IV. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
1. Ổn định tổ chức.
Lớp | Sĩ số | Ngày dạy |
| | |
| | |
| | |
Câu hỏi: Trình bày những nét khái quát về kinh tế châu Phi. Giải thích nguyên nhân.
Trả lời: Nội dung bài học
3. Bài mới
Hoạt động của giáo viên và học sinh | Nội dung chính | |
Hoạt động 1: Tìm hiểu Một số vấn đề về tự nhiên, (Cả lớp) GV: “Đọc mục I và quan sát hình 5.3, hãy: - Kể tên các cảnh quan chính và địa hình của Mĩ La tinh - Nhận xét sự phân bố khoáng sản của Mĩ La tinh Từ đó đánh giá ảnh hưởng tối sự phát triển kinh tế, xã hội của Mĩ La tinh. HS trả lời. HS khác bổ sung. GV chuẩn kiến thức. | I. Một số vấn đề về tự nhiên, dân cư và xã hội 1. Tự nhiên - Nằm ở Trung và Nam Mĩ - Khí hậu xích đạo, nhiệt đới, cận nhiệt và ôn đới + Đồng bằng Amadôn, sơn nguyên Braxin → Thuận lợi chăn nuôi gia súc lớn, trồng cây công nghiệp. - Giàu khoáng sản: dầu mỏ, than, đồng, sắt, vàng... | |
Hoạt động 2: Tìm hiểu các đặc điểm dân cư, xã hội (Nhóm/ cặp) - GV: “Dựa vào bảng 5.3, mục I SGK và hiểu biết của bản thân, hãy: - Nhận xét về sự phân hóa giàu nghèo giữa các nhóm dân cư. HS trả lời. HS khác nhận xét, bổ sung. GV nhận xét và chuẩn kiến thức. (Phân hóa giàu nghèo sâu sắc và đô thị hóa tự phát ở Mĩ La tinh là do chính quyền các nước thiếu khả năng tổ chức quản lí, chính phủ không đưa ra được những chính sách phục vụ cho lợi ích của đa số dân mà chủ yếu phục vụ cho lợi ích của người giàu. Nông dân nghèo không có ruộng đất, cuộc sống khó khăn, nhiều người bỏ ra thành phố tìm việc làm...) | 2. Dân cư, xã hội - Phần lớn dân cư sống ở thành thị (75% dân số) do di cư từ nông thôn. - Có sự chênh lệch rất lớn về thu nhập giữa các nhóm dân cư. → Tỷ lệ thất nghiệp và nghèo đói rất cao; ô nhiễm môi trường; sức ép đối với phát triển kinh tế; khó khăn cho quản lí xã hội. | |
Hoạt động 3: Nhận xét tốc độ tăng GDP và đầu tư nước ngoài (Cá nhân) * GV: “ Đọc SGK mục II, quan sát hình 5.4, hãy: - Nhận xét tốc độ tăng GDP của Mĩ La tinh giai đoạn 1985 – 2004 HS trả lời, nhận xét bổ sung GV chuẩn kiến thức. Hoạt động 4: Tìm hiểu tình hình nợ nước ngoài của một số nước Mĩ La tinh (nhóm) Bước 1: GV chia nhóm và giao nhiệm vụ cho các nhóm Câu hỏi: Đọc bảng 5.4, hãy: - Tính % nợ nước ngoài so với GDP của các nước Ác-hen-ti-na, Chi-lê, Ha-mai-ca, Pa-na-ma - Nhận xét và giải thích tỉ lệ nợ nước ngoài so với GDP của các nước Mĩ La tinh. Bước 2: HS trong nhóm trao đổi bổ sung cho nhau Bước 3: Đại diện nhóm phát biểu, các nhóm khác bổ sung. GV chuẩn kiến thức. | II. Một số vấn đề về kinh tế - Tốc độ tăng GDP không ổn định - Đầu tư nước ngoài giảm mạnh từ 70 – 80 tỉ USD (cuối những năm 1990) xuống 40 tỉ USD (2004) - Nền kinh tế phụ thuộc vào tư bản nước ngoài: nợ nước ngoài nhiều: Ác-hen-ti-na nợ nước ngoài bằng 104,3% GDP, Chi-lê (47,4), Ha-mai-ca (75%), Pa-na-ma (63,8%). | |
*Giải thích: Do sự gắn bó với tư bản nước ngoài (Hoa Kì) nên nhiều nước Mĩ La tinh được cho vay một cách dễ dàng. Khi chính phủ các nước sử dụng nguồn tiền vay không hiệu quả, tình hình chính trị xã hội bất ổn định, họ lại được tư bản nước ngoài cho vay một khoản mới nhằm cứu vãn nền kinh tế. Kinh tế được phục hồi nhưng khoản nợ lại tăng lên. Ác-hen-ti-na, Mê-hi-cô... trở thành những con nợ khổng lồ của thế giới và sự phụ thuộc vào tư bản nước ngoài càng lớn hơn. | ||
Hoạt động 5: (Cả lớp) GV đặt câu hỏi: Đọc mục II, kết hợp với hiểu biết của bản thân hãy phân tích các nguyên nhân và đề ra các giải pháp khắc phục tình trạng phát triển không ổn định của nền kinh tế Mĩ La tinh - Vai trò của tổ chức Mercosur (Braxin, Ác-hen-ti-na, U-ru-goay, Pa-ra-goay) đối với việc phát triển kinh tế khu vực? Một HS trình bày, GV chuẩn kiến thức. | * Nguyên nhân - Tình hình chính trị thiếu ổn định - Duy trì chế độ phong kiến lâu dài - Chưa có chiến lược phát triển kinh tế phù hợp * Biện pháp - Tiến hành công nghiệp hóa - Tăng cường liên kết hợp tác với các nước trong khu vực và thế giới. Hạn chế sự phụ thuộc vào tư bản nước ngoài. - Phát triển giáo dục. | |
GV củng cố bài.
5. Hướng dẫn học sinh tự học ở nhà
Làm câu hỏi 1, 2, 3 SGK