Ôn tập về luận điểm, ngữ văn 8

[Văn Học]

Tuần 27, Tiết 101 - Tập làm văn:

ÔN TẬP VỀ LUẬN ĐIỂM​

I. Mục tiêu bài học:

1. Kiến thức:

- Nắm vững hơn nữa khái niệm về luận điểm, tránh được sự hiểu lầm mà các em thường mắc phải (lẫn lộn luận điểm với vấn đề cần nghị luận hoặc coi luận điểm là một bộ phận của vấn đề nghị luận).

- Thấy rõ hơn mối quan hệ giữa luận điểm với vấn đề nghị luận; giữa luận điểm với nhau trong một bài văn nghị luận.

2. Kĩ năng:

- Tìm hiểu, nhận biết, phân tích luận điểm.

3. Thái độ:

Hiểu kháí niệm để vận dụng thực hành tốt hơn

4. Năng lực:

- Năng lực chung: Tư duy, giải quyết vấn đề.

- Năng lực chuyên biệt: Kĩ năng tư duy, tự nhận thức, lắng nghe, giao tiếp...

II. Chuẩn bị:

1. Giáo viên: KHDH; Bảng phụ ghi ví dụ. Phiếu học tập.

2. Học sinh: Trả lời các câu hỏi phần tìm hiểu.

III. Các hoạt động dạy và học:

1. Ổn định tổ chức lớp (1’):

Lớp​	Sĩ số​	Ngày dạy​	Điều chỉnh​
8A1​			​
8A2​			​
8A3​			​

2. Kiểm tra kiến thức cũ (3’): Kết hợp trong quá trình ôn tập.

3. Bài mới:

Hoạt động 1. Giới thiệu bài (1‘):​

Ta đã được tìm hiểu về l.điểm, luận cứ, luận chứng trong ch/trình ngữ văn 7. Hôm nay, ta sẽ tìm hiểu kĩ hơn về khái niệm luận điểm trong bài ôn tập này.

Hoạt động 2. Hướng dẫn HS tìm hiểu Khái niệm luận điểm (15’)​

Hoạt động của giáo viên​	HĐHS​	Nội dung bài học​
GV phát phiếu học tập cho HS. ? Lựa chọn đáp án đúng để trả lời cho câu hỏi: Luận điểm là gì? a. Vấn đề được đưa ra giải quyết trong bài văn nghị luận. b. Một phần được đưa ra giải quyết trong bài văn nghị luận. c. Những tư tưởng, ý kiến, q/điểm, chủ trương cơ bản được nêu ra trong bài văn nghị luận. => Đáp án đúng: c. ? L.điểm có v.trò ntn trong bài VNL? - Rất quan trọng; Là linh hồn bài VNL. - Sai. Đó không phải là luận điểm vì nó chỉ là những bộ phận, những khía cạnh khác nhau của vấn đề. Nó chưa thể hiện rỏ tưởng, ý kiến của người viết. ? L.điểm trong bài văn nghị luận là gì? ? V.đề đặt ra trong VB: Tinh thần yêu nước của nhân dân ta là gì? - T.thần y.n của n.dân ta. Nói rộng hơn là truyền thống y.n của n.dân ta trong lịch sử dựng nước và giữ nước. ? Có thể làm rõ v.đề khi t.giả chỉ đưa ra l.điểm: “N.d ta ... nàn” không? Vì sao? - Không. Vì nó chưa đủ để c.minh toàn diện truyền thống y.nước của đồng bào ta. ? Cần bổ sung luận điểm nào? - Sức mạnh to lớn của lòng yêu nước. - L.sử VN đã c.minh qua tấm gương anh hùng dân tộc. - T.tế đấu tranh p.phú trong mọi lĩnh vực cđ SX trong kc chống td Pháp. - Khơi gợi sức mạnh tinh thần yêu nước. ? Hãy nhớ lại văn bản Chiếu dời đô? ? Có bạn cho rằng, VB này có 2 luận điểm: + Lí do cần phải dời đô. + Lí do chọn Đại La là kinh đô bậc nhất của đế vương muôn đời. Đúng hay sai? Vì sao? ? Vậy, hệ thống l.đ của Chiếu dời đô là gì? 1. Dời đô là việc trọng đại của các vua chúa, trên thuận ý trời, dưới thuận ý dân, mưu toan nghiệp lớn, tính kế lâu dài (Luận điểm cơ sở, luận điểm xuất phát). 2. Các nhà Đinh, Lê không chịu dời đô nên triều đại ngắn ngủi, trăm họ phải hao tổn, muôn vật không được thích nghi. 3. Thành Đại La, xét về mọi mặt xứng đáng là kinh đô muôn đời. 4. Vua sẽ dời đô ra đó (l. điểm kết thúc). ? Vậy trong bài NL có những l.điểm ntn? ? Giữa l.điểm và v.đề có mqhệ ntn? - L.điểm có liên quan chặt chẽ với vấn đề. - L.đ thể hiện, g.quyết từng khía cạnh của vấn đề. ? Như vậy, luận điểm cần có yêu cầu gì? - Luận điểm phải thành hệ thống mới có thể giải quyết vấn đề một cách toàn diện. - Phù hợp với yêu cầu giải quyết vấn đề. - Đủ để làm sáng tỏ toàn bộ vấn đề. Xét hai văn bản “tinh thần yêu nước” và “Chiếu dời đô” ? Luận đề của hai bài ấy là gì? ? Những luận điểm nêu ra ở mục I có phù hợp với luận đề không? Có thể làm sáng tỏ luận đề trên được hay không, nếu trong bài văn Chủ tịch HCM chỉ đưa ra một l.điểm: “Đồng bào ta ngày nay có lòng yêu nước nồng nàn”? (không) Tương tự, ở “Chiếu dời đô”, Nếu Lý Công Uẩn chỉ đưa ra luận điểm: “Các triều đại trước đây đã nhiều lần thay đổi kinh đô” thì mục đích của nhà Vua khi ban chiếu có thể đạt được không? Vì sao? ? L.đ trong bài VNL có mqh ntn với l.đề? ? Trong 2 hệ thống luận điểm (SGK), em chọn hệ thống nào? Vì sao? ? Từ đó, ta rút ra được mối quan hệ gì giữa các luận điểm? * Gv gọi HS đọc toàn bộ nội dung phần ghi nhớ.	HS đọc bài tập Thảo luận nhóm cử đại diện trả lời HS đọc ghi nhớ HS đọc bài tập Thảo luận nhóm cử đại diện trả lời HS đọc toàn bộ nội dung phần ghi nhớ. Trả lời ​	1. Khái niệm luận điểm: - Luận điểm là tư tưởng, quan điểm, chủ trương mà người viêt nêu ra ở trong bài. => Ghi nhớ: - Bài văn có hệ thống luận điểm . Luận điểm xuất phát làm cơ sở mở rộng . Luận điềm chính dùng làm kết luận (cái đích bài viết) II. Mối quan hệ giữa luận điểm với vấn đề cần giải quyết trong bài văn nghị luận: - Luận điểm có liên quan chặt chẻ với vấn đề. - Luận điểm thể hiện, giải quyết từng khía cạnh của vấn đề. III. Mối quan hệ giữa các luận điểm trong bài văn nghị luận: - Hệ thống 1: chính xác, phù hợp, vừa đủ làm sáng tỏ được vấn đề. => Ghi nhớ: SGK

Hoạt động 3. Hướng dẫn luyện tập (22’):​

GV hướng dẫn HS làm bài b. Sắp xếp các luận điểm thành hệ thống mạch lạc và liên kết chặt chẽ: - Giáo dục với sự nghiệp giải phóng con người...xã hội tiến bộ. - Giáo dục góp phần điều chỉnh gia tăng dân số. - Giáo dục đào tạo thế hệ con người cho tương lai. - Bởi vậy, giáo dục là chìa khoá cho tương lai, mở ra thế giới tương lai cho con người.	HS đọc bài tập Thảo luận nhóm cử đại diện trả lời​	IV. Luyện tập: Bài tập 2: a. Lựa chọn luận điểm đúng, đủ: - Nước ta là một nước văn hiến có truyền thống giáo dục lâu đời => đây là luận điểm không phù hợp.
Hoạt động 4: Vận dụng (Về nhà)​
- Làm bài tập 1, 2, 3 trong sách bài tập ngữ văn 8.	​
Hoạt động 5: Tìm tòi, mở rộng​
- Học bài, nắm kiến thức. - Xem lại tài liệu ngữ văn phần: Cách trình bày luận điểm trong bài VNL.	​

IV. Rút kinh nghiệm:

...............................................................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................................................................