Top 9 tình huống sư phạm thường gặp ở tiểu học và cách giải quyết hay nhất

[Lê Hoàng Tuấn]

Top 9 tình huống sư phạm thường gặp ở tiểu học và cách giải quyết hay nhất​

Là người giáo viên, đặc biệt đối với các thầy, cô giáo chủ nhiệm thì việc tiếp cận và xử lý các tình huống sư phạm luôn là việc diễn ra hằng ngày. Thế nhưng phải làm thế nào để đưa ra cách xử lý linh hoạt, vừa đảm bảo những nguyên tắc trong giáo dục mà còn làm cho các em học sinh tin tưởng vào thầy, cô giáo của mình. Hãy cùng GIAOANCHUAN.COM tìm hiểu về những tình huống sư phạm thường gặp ở tiểu học và cách giải quyết hay nhất nhé!

Tình huống 1: Cha mẹ đánh học sinh trước mặt giáo viên

Một học sinh trong lớp mà bạn đang chủ nhiệm có kết quả học tập thấp kém. Và bạn đã quyết định đến nhà học sinh để thông báo kết quả học tập của em đó cho gia đình biết và để phối hợp cùng giáo viên cũng như nhà trường nhằm cải thiện kết quả học tập của em. Thế nhưng khi đến nơi, bạn lại chứng kiến cảnh phụ huynh em học sinh đó lại đánh em ngay trước mặt giáo viên, nếu bạn ở trong tình huống này, bạn sẽ làm gì?

Gợi ý:

Đầu tiên cố gắng giảm bớt căng thẳng trong không khí gia đình, sau đó giải thích cho phụ huynh học sinh đó rằng bạn đến nhà để thông báo kết quả không tốt của em ấy không phải là để cho phụ huynh đánh con. Rồi nêu lý do mà bạn đến nhà đầu tiên là để thăm gia đình còn thứ 2 là để kết hợp cùng với gia đình nhằm giáo dục tốt cho em học sinh này, từ đó giúp em cố gắng vươn lên để đạt kết quả học tập cao hơn. Còn với cách giáo dục của gia đình, bạn cần nêu lên quan điểm như sau: ''Tôi thấy hành động này là không ổn. Mỗi lần như thế lại đánh em không những ảnh hưởng về thân thể mà nó còn ảnh hưởng rất lớn về mặt tâm lý của các em nữa. Vì vậy tôi mong gia đình cần tìm ra cách giáo dục khác tốt hơn, phù hợp với tâm lý của em để dạy bảo.''

Tình huống 2: Nhận thấy một học sinh trung bình yếu có điểm cao bất ngờ

Khi chấm bài kiểm tra hôm nay của học sinh, bạn cảm thấy bất ngờ vì có một trường hợp đột xuất, đó là bài làm của một học sinh có mức học trung bình yếu của lớp nhưng lại tốt đến kinh ngạc. Đến hôm trả bài nếu là bạn, bạn sẽ làm những gì trong tình huống này?

Gợi ý:

Điều đầu tiên mà bạn không thể bỏ qua đó chính là khen ngợi bài làm của học sinh đó trước lớp vì em ấy đã có cách làm hay và độc đáo. Song song với việc đó bạn cần khéo léo xem xét xem bài làm đó có thực sự là của em đó hay không bằng cách gọi em ấy có thể lên bảng nói cách chữa bài và nói về cách làm của mình để các bạn khác trong lớp cùng nhau học tập theo, việc đó còn có thể giúp em ấy chứng minh được sự tiến bộ của mình và làm sáng tỏ việc mà bạn đang băn khoăn. Chắc chắn lúc này sẽ xảy ra 2 trường hợp:

TH1: Em học sinh này nói một cách trơn tru và làm tốt mọi thứ mà bạn yêu cầu. Từ đó chứng minh được em đã thực sự tiến bộ

TH2: Em ấy lúng túng không nói rõ ràng được thì bạn cũng đừng vội phê bình em ấy ngay trước lớp, mà hãy làm điều này thật tế nhị có thể sau giờ học bạn nói chuyện riêng với em ấy. Và điểm đó bạn chưa nên ghi vội mà có thể để xem thời gian tới em ấy thể hiện thế nào.

Tình huống 3: Đang trong giờ học, Nam đứng dậy thưa:

- Thưa cô, bạn Hà lấy bút của em ạ!

- Thưa cô, em không lấy. Hà trả lời.

- Chính mắt em nhìn thấy ngòi bút của em nằm trong hộp bút của bạn ấy. Nam khẳng định.

Gợi ý:

Giáo viên nhẹ nhàng hỏi Hoà có nhặt được bút của bạn mà chưa kịp trả lại không? Cô tuyên dương các em nhặt được của rơi trả lại người mất và khen những em có tính tự giác.

Nếu học sinh không tự giác thì vào cuối buổi học, GV cho cả lớp ở lại và tiến hành kiểm tra toàn lớp (để tránh trường hợp Hà không phải là thủ phạm như vậy sẽ không ảnh hưởng tới tâm lí của học sinh). Lúc này khi đã tìm được học sinh lấy bút của bạn Nam thì GV cần nhắc nhở học sinh đó một cách nhẹ nhàng, tình cảm mang tính giáo dục. Giáo viên có thể nói: Cô rất buồn với hành động của em vì em đã không dũng cảm nhận lỗi để trả lại bút cho bạn. Từ nay trở đi, em hãy hứa với cô và cả lớp lần sau em sẽ tuyệt đối không tái phạm nữa. Đây là một bài học để cho cả lớp ta đáng ghi nhớ.

Tình huống 4: Phụ huynh xin cho con thôi học

Trong lớp bạn chủ nhiệm có một học sinh học rất kém, lại thường xuyên đi học muộn, trong giờ học lại hay ngủ gật, không chú ý nghe giảng. Khi bạn đến gặp phụ huynh của em ấy để trao đổi về tình hình học tập của em và muốn phối hợp cùng với gia đình để giúp đỡ em học tốt hơn thì mẹ của em lại xin cho con thôi học. Lý do được đưa ra là vì bố em mất sớm, em lại có em nhỏ, thế nên mẹ em muốn xin cho em thôi học, ở nhà trông em để mẹ đi làm kiếm tiền nuôi các con. Trước tình huống này, là một giáo viên bạn phải làm gì để giúp đỡ cho học sinh?

Gợi ý:

Trước tình huống này, bạn cần trao đổi thêm với phụ huynh học sinh, động viên gia đình tạo mọi điều kiện cho em được học tiếp. Phối hợp với hội phụ huynh của lớp, trường và địa phương để có thể giúp đỡ gia đình em vượt qua khó khăn.

Nếu mẹ của em đó tỏ ý lo lắng rằng con mình kém cỏi, có đi học cũng chẳng theo được các bạn hay cũng chẳng có lợi ích gì, thì bạn cần khéo léo, tế nhị nói rằng em ấy học chưa tốt chứ không phải vì em ấy kém mà chỉ vì em ấy chưa có thời gian và chưa thực sự tập trung vào việc học của mình. Như vậy, gia đình học sinh vừa tin tưởng con mình, lại vừa không phải cảm thấy xấu hổ vì kết quả học tập của con. Bạn hãy yêu cầu gia đình tạo mọi điều kiện cho em đó tập trung học và bạn cũng hứa sẽ quan tâm, khích lệ để em học tốt hơn. Bạn có thể phân công những em học sinh khác giỏi hơn kèm cặp cũng như giúp đỡ cho học sinh đó.

Nếu gia đình học sinh muốn em ấy ở nhà giúp việc vì hoàn cảnh khó khăn. Trong trường hợp này, bạn nên nhẹ nhàng động viên gia đình cho em đi học tiếp vì chính tương lai của em và cũng vì em còn quá nhỏ. Bạn có thể cắt cử học sinh ngoài giờ học thay phiên nhau đến giúp đỡ việc nhà cho em học sinh đó ấy có thời gian đi học. Bạn nên phối hợp với hội phụ huynh của lớp, trường và địa phương để có thể giúp đỡ gia đình em vượt qua khó khăn này. Bạn cũng có thể động viên gia đình cho em nhỏ của học sinh đi gửi nhà trẻ để mẹ em có thể yên tâm đi làm mà em học sinh đó vẫn được tiếp tục được đi học.

Tình huống 5: Phát hiện chữ ký giả mạo trong sổ liên lạc của học sinh

Một lần cô (thầy) giáo trả sổ liên lạc cho học sinh, yêu cầu các em mang về nhà cho bố mẹ xem và ký tên. Thế nhưng, khi cô (thầy) giáo thu lại sổ phát hiện chữ ký trong sổ liên lạc của một em học sinh có chữ kí giả mạo. Nếu bạn là cô (thầy) giáo đó thì bạn sẽ làm gì ?

Gợi ý:

Trong trường hợp này, bạn nên gặp riêng em học sinh đó yêu cầu giải thích : “tại sao em lại làm như vậy? ’’ và phân tích cho học sinh đó hiểu rằng việc làm của em là hoàn toàn sai, khuyên nhủ em lần sau không được tái phạm nữa. Sau đó, thông báo sự việc với phụ huynh và cùng phối với gia đình để giáo dục học sinh tốt hơn.

Tình huống 6: Giả sử trong giờ lên lớp của một tiết dạy, học sinh hỏi bạn một vấn đề liên quan đến bài giảng mà nhìn qua bạn chưa có câu trả lời thích hợp. Bạn xử lý tình huống đó như thế nào?

Gợi ý:

- Khen học sinh đó có những phát hiện lí thú và nêu vấn đề ra trước lớp để học sinh thảo luận, suy nghĩ.

- Trong lúc đó giáo viên tranh thủ tìm hướng giải quyết.

- Sau một thời gian ngắn, nếu chưa có câu trả lời đúng thì xem vấn đề đó là bài tập về nhà để học sinh nghiên cứu vì thời lượng không cho phép. Tuyệt đối không trả lời qua loa.

- Giáo viên tìm câu trả lời và giải đáp cho học sinh trong giờ học sau.

Tình huống 7: học sinh bị trêu chọc

Giả sử trong lớp bạn chủ nhiệm có một học sinh nghèo, bố mẹ thì li hôn, hay bị các bạn chế diễu, trêu chọc. Là giáo viên chủ nhiệm của lớp, bạn sẽ làm gì trong tình huống này?

Gợi ý:

-Đầu tiên, bạn cần tìm hiểu xem em nào hay trêu chọc bạn.

-Sau đó, yêu cầu học sinh chấm dứt việc trêu chọc bạn đồng thời phân tích một cách rõ ràng để cả lớp chia sẻ nỗi mất mát về tinh thần của học sinh đó để kịp thời giúp đỡ, chia sẻ với em ấy, giao trách nhiệm dìu dắt nhau cùng tiến bộ.

-Phối hợp với các tổ chức đoàn thể kêu gọi quyên góp ủng hộ kịp thời về vật chất.

-Gặp riêng phụ huynh của em để trao đổi và yêu cầu phụ huynh động viên học sinh vươn lên bằng nghị lực của mình.

Tình huống 8: Một buổi sáng đến trường, giờ ra chơi giáo viên về văn phòng uống nước. Trở lại lớp, giáo viên đã phát hiện tiền để trong cặp của mình không còn nữa. Là bạn, bạn sẽ ứng xử thế nào?

Gợi ý:

- Bình tĩnh, không bộc lộ sự giận dữ, lo lắng.

- Tiến hành giảng dạy bình thường hết tiết học.

- Sau giờ học, giáo viên kể một mẫu chuyện nhỏ về tính trung thực, thật thà cho cả lớp nghe. Sau đó thông báo sự việc, kêu gọi tính tự giác của học sinh, có thể gặp riêng cô giáo để trả lại tiền.Giáo viên hứa sẽ giữ kín chuyện và vẫn đối xử bình thường với học sinh đó.

- Nếu không có kết quả thì phải báo cho Ban Giám hiệu, Ban phụ trách Đội cùng ban cán sự lớp âm thầm theo dõi để có hướng giúp đỡ.

Tình huống 9: Gặp trường hợp bất ngờ khi đang giảng bài

Giáo viên đang say sưa giảng bài, bỗng có một vị phụ huynh xồng xộc chạy vào lớp và đòi đưa con của mình về đánh vì tội đám lấy trộm tiền ở nhà. Nếu là giáo viên trong tình huống này, bạn sẽ xử sự như thế nào?

Gợi ý:

Bạn nên đề nghị phụ huynh bình tỉnh và chưa cho đón con về ngay mà mời phụ huynh vào văn phòng làm việc. Trước khi làm việc, bạn nên xin phép phụ huynh để bạn tìm hiểu sự việc:

-Nếu như trẻ lấy trộm tiền là vì muốn mua một đồ vật nào đó, cha mẹ cần phải nghĩ cách lý giải cho trẻ ưng thuận, dau đó tiến hành chỉ dẫn, để trẻ biết rõ là việc “lấy trộm” là không được làm. Nếu như dùng phương pháp thô bạo như “bắt giữ phạm nhân”, thì điều đó sẽ làm tổn thương lòng tự trọng của trẻ.

-Đồng thời, nhất định phải nghĩ biện pháp để biết được nguyên nhân vì sao trẻ lấy trộm tiền, mới có thể tìm ra phương pháp ngăn chặn hành vi này một cách triệt để.

Bên cạnh đó, bạn cũng cần giải thích rõ cho phụ huynh biết việc vào trường, xồng xộc chạy vào lớp học khi trong giờ học như vậy là không đúng, không được phép, yêu cầu phụ huynh có bất cứ việc gì cũng cần gặp giáo viên để giải quyết.

Ảnh sưu tầm​