Văn hóa phạt và chiều con của người Nhật cũng rất khác lạ. Họ vẫn chiều con họ và có thể rất chiều, nhưng cách phạt của họ lại mang đậm đặc thù của tính dân tộc.
Dù rèn giũa con rất nghiêm khắc, cha mẹ Nhật cũng rất chiều con họ.
Tim Sullivan, một người Mỹ có vợ Nhật, kể lại trên trang web cá nhân về việc anh cảm thấy ngạc nhiên vô cùng khi chứng kiến cảnh một đứa trẻ khoảng 5 tuổi đấm vào người mẹ đang mang bầu của mình ở trên tàu điện ngầm trong giờ cao điểm vì mẹ mình được ngồi trong khi cậu bé đứng.
Thật đáng kinh ngạc, người mẹ đứng dậy nhường chỗ cho cậu bé. Sullivan cho rằng, trong văn hóa Mỹ, người mẹ sẽ dùng tình huống này để dạy con cách tôn trọng và thể hiện hành vi tốt.
Mặc dù vậy, người Nhật Bản còn có cách hiệu quả hơn nhiều để phạt trẻ nhỏ:
Sự tẩy chay, đẩy người mắc lỗi ra khỏi tập thể.
Sullivan đưa ra hai cách phạt con để so sánh cách anh và vợ anh khi còn nhỏ bị phạt vì không ngoan.
Khi còn nhỏ, Sullivan thường bị mẹ nhốt trong phòng nếu mắc lỗi. Còn vợ anh, chị Kurumi cho biết mẹ chị thường đẩy chị ra khỏi nhà và khóa cửa lại, khiến chị khóc lóc và cào cửa xin mẹ cho vào.
Vậy văn hóa phạt và chiều con của người Nhật chú trọng điều gì?
Hai phương pháp trừng phạt trẻ áp dụng trong những nền văn hóa khác nhau có vẻ đối nghịch, nhưng nếu nhìn kĩ hơn, bạn sẽ thấy điều cốt lõi: cả hai đều từ chối thứ mà đứa trẻ coi trọng.
- Trong trường hợp của Sullivan, bố mẹ từ chối thứ mà anh coi trọng nhất: tự do và độc lập, niềm vui của việc ra khỏi nhà và tụ tập bạn bè ở bên ngoài.
- Trong trường hợp của Kurumi, bố mẹ cô ấy từ chối thứ quan trọng nhất trong hệ giá trị của cô ấy nói riêng và xã hội Nhật nói chung: sự gắn bó.
- Hình phạt này hữu dụng trong văn hóa tập thể của Nhật, khi cá nhân luôn hòa trong tập thể. Trong xã hội Nhật, cá nhân không được đề cao vai trò một chủ thể đứng tách biệt.
Thực tế ở Nhật, một người phải là một phần của tập thể, và sẽ không trọn vẹn khi thiếu sự gắn bó với tập thể. Vì thế, sự tẩy chay là một phương pháp hiệu quả để phạt những người ao ước được gắn bó, và điều này cũng được sử dụng rộng rãi ở nơi làm việc của người Nhật.
Cá nhân người Nhật được tôi luyện trong sự nhẹ nhàng và kiên nhẫn – cho nên khi họ nuôi dạy con cái họ cũng hết sức nhẹ nhàng và kiên nhẫn, cộng với kiên quyết. Họ không chấp nhận thỏa thuận với cái sai, nhưng họ sẽ kiên trì giảng cho đến khi con hiểu được, tiếp thu được, thực hành được.
Tổng hợp
