Chúng ta đang bước vào kỷ nguyên công nghệ 4.0 với sự phát triển mạnh mẽ như vũ bão của các phương tiện kỹ thuật số cùng hệ thống thông tin đa dạng, phong phú. Sự đa dạng, phong phú này lại kích hoạt cho những sự tự thay đổi của hầu hết các lĩnh vực trong cuộc sống. Thế nên, giáo dục cũng cần phải có những sự đổi mới nhất định để xứng đáng là lĩnh vực đầu ngành trong việc tiếp cận với sự phát triển của thời đại. Đứng trước yêu cầu đó thì vấn đề giáo dục nhà trường lại càng bắt buộc đòi hỏi phải có sự thay đổi kịp thời để góp phần vào việc định hướng nhận thức cho thế hệ trẻ của đất nước. “Giáo dục nhà trường và kỷ nguyên công nghệ 4.0” cũng chính là nội dung mà người viết muốn đề cập trong bài viết ngày hôm nay.
1. Giáo dục hiện đại – công nghệ hiện đại 4.0
Song song với trình độ công nghệ ngày càng tiên tiến thì nền giáo dục của đất nước cũng đang ngày càng đổi mới theo hướng hiện đại. Nếu như giáo dục truyền thống đã đem lại những hiệu quả nhất định ở giai đoạn đất nước mới vừa hồi phục nền kinh tế thì đến giai đoạn hiện nay vấn đề đổi mới nội dung giáo dục, đổi mới hình thức – nội dung và phương pháp giảng dạy ngày càng được điều chỉnh cho phù hợp. Việc điều chỉnh trong nền giáo dục sẽ góp phần đáp ứng nhu cầu tự cập nhật để phù hợp với sự phát triển chung của nền kinh tế đất nước. Trong khi đó, có được một nền giáo dục dịch chuyển ngày càng bám sát sự phát triển của công nghệ kỹ thuật thì giáo viên sẽ ngày càng cảm nhận được những kiến thức được giảng dạy có sự tiếp cận thực tiễn, dễ dàng ứng dụng vào công việc và cuộc sống. Cũng vì vậy, người dạy có thể có được nhiều hơn sự thuận lợi trong việc giảng dạy của bản thân. Cùng với đó là cơ hội được tiếp cận đa dạng các hình thức giáo dục. Thế nên, người dạy sẽ có được những sự lựa chọn đa dạng trong quá trình đánh giá học sinh. Đồng thời, người học cũng ngày càng trải nghiệm được sự phong phú trong việc tự phát triển tri thức cá nhân. Mỗi tri thức mà người học có được không chỉ bị bó hẹp trong giáo dục nhà trường mà còn có thể tiếp cận mở rộng đến những nội dung giáo dục liên ngành. Bên cạnh đó, phụ huynh cũng có thêm những phương thức để giám sát quá trình học tập của con cái. Thông qua đó, hiệu quả của việc giảng dạy và học tập có thể được tiếp cận một cách sâu rộng dựa trên sự liên kết giữa ba đối tượng: “Giáo viên, học sinh và phụ huynh.”
2. Đa dạng hình thức giáo dục trong kỷ nguyên công nghệ 4.0
Kỷ nguyên công nghệ 4.0 cho phép cả người dạy và người học được tiếp cận với sự đa dạng của các hình thức học tập. Ở phương diện người dạy, thầy cô nên tự bản thân tìm kiếm và học hỏi những phương thức ứng dụng công nghệ thông tin trong quá trình giảng dạy và đánh giá quá trình học tập của học sinh. Điều này sẽ góp phần giảm đi áp lực của hệ thống quản lý sổ sách truyền thống. Cùng với đó là sự tiết kiệm thời gian, công sức để giáo viên tập trung nhiều hơn vào việc phát triển nội dung sáng tạo mang đến cho người học của mình. Ở phương diện người học, ngày càng có nhiều phần mềm giúp người dùng tự phát triển tri thức bằng cả hình thức trực tuyến và ngoại tuyến. Các hình thức học tập này được thiết kế ngày càng tinh gọn và bám sát đòi hỏi cho sự phát triển đa dạng về kiến thức thuộc nền tảng chuyên biệt của từng phân môn. Các mức độ kiểm tra và đánh giá cũng được thiết kế đa dạng từ dễ đến khó để giúp người dùng trải nghiệm được quá trình tự hoàn thiện bản thân.
3. Định hướng giáo dục trong kỷ nguyên công nghệ 4.0
Kỷ nguyên công nghệ 4.0 mang những nét đột phá đối với sự phát triển của toàn nhân loại. Con người sẽ ngày càng có nhiều cơ hội đồng thời phải trải qua những thách thức không hề nhỏ nếu như không tự hoàn thiện bản thân. Trong khi đó, các đối tượng trong giáo dục lại là những đối tượng sẽ phải đối mặt trực tiếp những sự thay đổi của thời đại. Vì vậy, vấn đề định hướng trong giáo dục là vấn đề cần được kịp thời cập nhật để đáp ứng nhu cầu hướng nghiệp của cả phụ huynh và học sinh trong những khía cạnh tương quan với các nhu cầu thực tiễn. Đấy là sự điều chỉnh kịp thời để đáp ứng sự đa dạng hóa của các lĩnh vực liên quan đến công việc và cuộc sống của người học trong tương lai. Mỗi lĩnh vực đều có những ảnh hưởng tác động qua lại. Thế nên, giáo dục trong kỷ nguyên công nghệ 4.0 lại càng phải có nhiều hơn những sự định hướng mang tính chiến lược. Mỗi chiến lược mang tính định hướng trong giáo dục lại phải đề cập đến những vấn đề khác nhau. Những vấn đề này có thể được phân tích thông qua ba luận điểm như sau:
Thứ nhất, định hướng các phương pháp học sáng tạo, phát triển tối đa sự riêng biệt của từng cá thể trong kỷ nguyên công nghệ 4.0.
Thứ hai, lựa chọn định hướng nghề nghiệp thông minh trong kỷ nguyên công nghệ 4.0.
Thứ ba, tự hoàn thiện bản thân để hạn chế đến mức tối đa nguy cơ bị đào thải trong kỷ nguyên công nghệ 4.0.
1. Giáo dục hiện đại – công nghệ hiện đại 4.0
Song song với trình độ công nghệ ngày càng tiên tiến thì nền giáo dục của đất nước cũng đang ngày càng đổi mới theo hướng hiện đại. Nếu như giáo dục truyền thống đã đem lại những hiệu quả nhất định ở giai đoạn đất nước mới vừa hồi phục nền kinh tế thì đến giai đoạn hiện nay vấn đề đổi mới nội dung giáo dục, đổi mới hình thức – nội dung và phương pháp giảng dạy ngày càng được điều chỉnh cho phù hợp. Việc điều chỉnh trong nền giáo dục sẽ góp phần đáp ứng nhu cầu tự cập nhật để phù hợp với sự phát triển chung của nền kinh tế đất nước. Trong khi đó, có được một nền giáo dục dịch chuyển ngày càng bám sát sự phát triển của công nghệ kỹ thuật thì giáo viên sẽ ngày càng cảm nhận được những kiến thức được giảng dạy có sự tiếp cận thực tiễn, dễ dàng ứng dụng vào công việc và cuộc sống. Cũng vì vậy, người dạy có thể có được nhiều hơn sự thuận lợi trong việc giảng dạy của bản thân. Cùng với đó là cơ hội được tiếp cận đa dạng các hình thức giáo dục. Thế nên, người dạy sẽ có được những sự lựa chọn đa dạng trong quá trình đánh giá học sinh. Đồng thời, người học cũng ngày càng trải nghiệm được sự phong phú trong việc tự phát triển tri thức cá nhân. Mỗi tri thức mà người học có được không chỉ bị bó hẹp trong giáo dục nhà trường mà còn có thể tiếp cận mở rộng đến những nội dung giáo dục liên ngành. Bên cạnh đó, phụ huynh cũng có thêm những phương thức để giám sát quá trình học tập của con cái. Thông qua đó, hiệu quả của việc giảng dạy và học tập có thể được tiếp cận một cách sâu rộng dựa trên sự liên kết giữa ba đối tượng: “Giáo viên, học sinh và phụ huynh.”
2. Đa dạng hình thức giáo dục trong kỷ nguyên công nghệ 4.0
Kỷ nguyên công nghệ 4.0 cho phép cả người dạy và người học được tiếp cận với sự đa dạng của các hình thức học tập. Ở phương diện người dạy, thầy cô nên tự bản thân tìm kiếm và học hỏi những phương thức ứng dụng công nghệ thông tin trong quá trình giảng dạy và đánh giá quá trình học tập của học sinh. Điều này sẽ góp phần giảm đi áp lực của hệ thống quản lý sổ sách truyền thống. Cùng với đó là sự tiết kiệm thời gian, công sức để giáo viên tập trung nhiều hơn vào việc phát triển nội dung sáng tạo mang đến cho người học của mình. Ở phương diện người học, ngày càng có nhiều phần mềm giúp người dùng tự phát triển tri thức bằng cả hình thức trực tuyến và ngoại tuyến. Các hình thức học tập này được thiết kế ngày càng tinh gọn và bám sát đòi hỏi cho sự phát triển đa dạng về kiến thức thuộc nền tảng chuyên biệt của từng phân môn. Các mức độ kiểm tra và đánh giá cũng được thiết kế đa dạng từ dễ đến khó để giúp người dùng trải nghiệm được quá trình tự hoàn thiện bản thân.
3. Định hướng giáo dục trong kỷ nguyên công nghệ 4.0
Kỷ nguyên công nghệ 4.0 mang những nét đột phá đối với sự phát triển của toàn nhân loại. Con người sẽ ngày càng có nhiều cơ hội đồng thời phải trải qua những thách thức không hề nhỏ nếu như không tự hoàn thiện bản thân. Trong khi đó, các đối tượng trong giáo dục lại là những đối tượng sẽ phải đối mặt trực tiếp những sự thay đổi của thời đại. Vì vậy, vấn đề định hướng trong giáo dục là vấn đề cần được kịp thời cập nhật để đáp ứng nhu cầu hướng nghiệp của cả phụ huynh và học sinh trong những khía cạnh tương quan với các nhu cầu thực tiễn. Đấy là sự điều chỉnh kịp thời để đáp ứng sự đa dạng hóa của các lĩnh vực liên quan đến công việc và cuộc sống của người học trong tương lai. Mỗi lĩnh vực đều có những ảnh hưởng tác động qua lại. Thế nên, giáo dục trong kỷ nguyên công nghệ 4.0 lại càng phải có nhiều hơn những sự định hướng mang tính chiến lược. Mỗi chiến lược mang tính định hướng trong giáo dục lại phải đề cập đến những vấn đề khác nhau. Những vấn đề này có thể được phân tích thông qua ba luận điểm như sau:
Thứ nhất, định hướng các phương pháp học sáng tạo, phát triển tối đa sự riêng biệt của từng cá thể trong kỷ nguyên công nghệ 4.0.
Thứ hai, lựa chọn định hướng nghề nghiệp thông minh trong kỷ nguyên công nghệ 4.0.
Thứ ba, tự hoàn thiện bản thân để hạn chế đến mức tối đa nguy cơ bị đào thải trong kỷ nguyên công nghệ 4.0.
